بررسی رابطه سندرم متابولیک با الگوهای غذایی زنان غیر یائسه

سابقه و هدف: سندرم متابولیک با شیوع اضافه وزن و چاقی ارتباط دارد و از طرفی به عنوان عامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و دیابت مطرح است. یک سوم جمعیت ایران به سندرم متابولیک مبتلا هستند که شیوع در زنان بیشتر است. در این مطالعه، رابطه سندرم متابولیک با تحلیل الگوی غذایی زنان غیر یائسه بررسی شد. مواد و روش ها: این مطالعه، به روش مورد- شاهدی و با استفاده از داده های 920 زن غیریائسه 18 تا 50 ساله شرکت کننده در فاز سوم مطالعه قند و لیپید تهران (tlgs) انجام شد. سندرم متابولیک طبق تعریف فدراسیون بین المللی دیابت (idf) در نظر گرفته شد. الگوهای غذایی با استفاده از داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه نیمه کمی بسامد خوراک 168 قلم ماده غذایی در 26 گروه غذایی با استفاده از تحلیل عاملی، شناسایی و الگوهای غذایی غالب تعیین شد. در مرحله بعدی، افراد بر حسب سن در دو گروه مورد و شاهد همسان شدند. نسبت شانس ابتلا به سندرم متابولیک و اجزای سندرم در الگوهای غذایی، با تعدیل اثر متغیرهای اثرگذار با رگرسیون لجستیک بررسی شد. یافته ها : دو الگوی غذایی غالب به دست آمد. الگوی غذایی مطلوب شامل: سبزی های خام و آب پز، میوه ها، سبزی های نشاسته ای، زیتون، سبزی های سرخ شده، لبنیات کم چرب، حبوبات، مغزها، تخم مرغ، روغن مایع، غلات کامل، ماهی، لبنیات پرچرب و مرغ بود. الگوی غذایی نامطلوب شامل: انواع نوشیدنی، انواع شیرینی ، غذاهای آماده، مایونز، چیپس و پفک، روغن جامد، ترشی جات، گوشت احشاء، غلات تصفیه شده، گوشت قرمز و نمک بود. الگوی غذایی مطلوب پس از تعدیل اثر انرژی دریافتی، هزینه صرف انرژی، میزان تحصیلات، شغل، سابقه فامیلی دیابت و سکته، استعمال سیگار یا در معرض دود بودن و نمایه توده بدنی، با سندرم متابولیک (نسبت شانس: 87/0 ، فاصله اطمینان 95% : 73/0- 16/0 ، 001/0>p)، و قندخون ناشتا (نسبت شانس: 34/0 ، فاصله اطمینان 95% : 87/0- 13/0 ، 05/0>p) ارتباط معکوس داشت. الگوی غذایی نامطلوب، با سندرم متابولیک ارتباطی نداشت و از بین اجزای سندرم متابولیک فقط تری گلیسرید با الگوی غذایی نامطلوب ارتباط مستقیمی داشت (نسبت شانس: 17/2 ، فاصله اطمینان 95% : 32/4- 09/1 ، 001/0>p). نتیجه گیری: الگوی غذایی مطلوب، با ابتلا به سندرم متابولیک ارتباط معکوس داشت، در حالی که الگوی غذایی نامطلوب، ارتباطی با سندرم متابولیک نشان نداد. واژگان کلیدی: سندرم متابولیک، الگوی غذایی، زنان غیر یائسه، تحلیل عاملی